Laatst maakte ik het mee, een aantal malen in korte tijd zelfs. Een mooie RVS keramische keukenkraan begint na 18 jaar te lekken, het fonteintje in de wc idem dito. Een garagedeur raakt defect. Heb jij dat nou ook? Iets gaat kapot, blijkt de garantie net verlopen of zijn onderdelen gewoon niet meer beschikbaar.
Zo goed weet men spullen wel te maken dat het tijdens de garantieperiode zelden defect raakt, mits het ding of apparaat op de bedoelde manier wordt gebruikt. En als het wat langer meegaat dan de garantieperiode, dan zijn er geen onderdelen meer. Vaak zit er niets anders op dan een nieuw product ter vervanging te kopen.
Waarom gaan dingen stuk? Natuurlijk door slijtage, veroudering van materialen. Mijn vraag is, hoe komt het dat ik een nieuwe garagedeur aan moet schaffen, als één van de zes veren van de huidige 21 jaar oude deur geknapt is en niet vervangen kan worden. De trekveren zijn zodanig gecombineerd en geconstrueerd, dat alleen het samengestelde geheel vervangen kan worden.
Ik begrijp dat een leverancier niet tot in het oneindige reserve onderdelen op voorraad kan hebben. Ik begrijp dat producten verbeterd worden, juist doordat ze gebruikt worden. Ik begrijp dat materiaal niet het eeuwige leven heeft.
Als techneut bekijk ik hoe apparaten, producten of delen ervan zijn ontworpen, dan denk ik wel eens “dat kan beter”. Beter in die zin dat onderdelen eenvoudig vervangen kunnen worden; sterker nog dat onderdelen van samengestelde deelproducten vervangen kunnen worden. Neem die trekveren van mijn garagedeur. Trekveren zijn te koop in heel veel lengtes. Maar de constructie is zodanig…. Of neem mijn magnetron met een defecte aan/uit knop. Je zou geen nieuwe magnetron moeten kopen, alleen omdat de aan/uit knop het niet meer doet.
Elke ontwerper zou als eis moeten meenemen, dat een ding gerepareerd kan worden. Het Repair Café levert veel mensen en de samenleving een grote dienst. Als spullen gerepareerd kunnen worden, het liefst met behulp van standaard producten, dan maakt men minder kosten, worden er minder grondstoffen gebruikt en is er minder afval. En minder CO₂ uitstoot want er is minder delving van grondstoffen, minder transport en minder opslag nodig. Een andere oplossing is dat producenten en leverancier eigenaar blijven. Dan zullen onderhoud en repareerbaarheid ontwerpeisen worden. Dan zal een leverancier er zeker wel voor zorgen dat reparaties zo eenvoudig en goedkoop mogelijk zijn en zijn producten in top conditie blijven. Zo gaan we weg van de wegwerpeconomie en naar een herstel- en repareereconomie toe. Dat begint bij scholing op de technische mbo’s, hbo’s en wo’s.
Ik heb de vervanging van de garagedeur gelukkig nog kunnen uitstellen. Door het bijstellen van de andere veren kan de deur weer even mee.
