Soms lijkt het of jouw en mijn kleine beslissingen geen zoden aan de dijk zetten. Als de politiek besluit dat we met z’n allen opeens 130 km mogen rijden op snelwegen, raakt de uitstoot van kwalijke gassen in een hogere versnelling. Als vliegmaatschappijen elkaar stuk concurreren met goedkope tickets, neemt het aantal reizigers een hoge vlucht. Als de economie aantrekt, lijken nog langere files onvermijdbaar. Wat stellen mijn kleine keuzes dan nog voor?
In de afgelopen weken maakten mijn vrouw en ik een aantal van die kleine keuzes. In onze eigen leefomgeving – ons huis, onze tuin, onze manier van reizen – zijn we immers zelf verantwoordelijk en rentmeester van ons eigen landgoedje. Bij het opknappen van onze hal konden we enkele rollen behang en een halve doos kant-en-klaar stijfsel goedkoop overnemen van kennissen. Dat scheelde trouwens ook flink wat uitzoekwerk, mooi meegenomen.
Mijn 10 kilometer heen en dan weer terug naar mijn werk zijn een stuk aangenamer geworden door de tweedehands e-bike die ik kocht. Ik merkte dat ik ongemerkt toch vaker met de auto begon te gaan dan me lief was. Nu pak ik deze alleen nog als deze echt nodig is, bijvoorbeeld voor een stagebezoek op een lastige plek. En ik geniet meer dan voorheen van het fietsen.
De schutting begint na bijna 25 jaar te verrotten aan de bovenkant. Een nieuwe is eigenlijk helemaal niet zo duur en met wat hulp zo geplaatst. Maar waarom niet de bovenste rand er afzagen en een lat bevestigen op de kopse kant? Dat scheelt afval, grondstoffen, een autorit, geld en de schutting kan nog jaren mee.
Het is herfst geworden. Buiten – en dus ook binnen – wordt het frisser. Zet ik de verwarming hoger of trek ik mijn fleece aan? Wat heb ik trouwens veel plezier van die schoenen waar ik nieuwe zolen onder heb laten zetten.
Stel je nou eens voor dat 10 miljoen Nederlandse huishoudens dit soort keuzes maken. En dat elk huishouden elke maand één zo’n kleine duurzame keuze maakt. Eéntje maar… dat zijn dan toch 120 miljoen duurzame keuzes per jaar. 120.000.000! En stel je nu toch eens voor dat alle Chinezen dat ook gaan doen. Elke maand één extra duurzame kleine keuze. Dat is dan 1 miljard x 12 maanden = 12.000.000.000 kostbare kleine keuzes. Stel dat, hè, want zij maken natuurlijk ook hun eigen keuzes. Dat kan ik niet voor hen doen.
Maar ik kan wel mijn eigen kleine, duurzame keuzes maken. En als dat mijn levenspatroon wordt, zal dat dan ook niet gaan doorwerken bij anderen in mijn omgeving? En zal het niet meebepalend worden voor mijn keuze in het stemhokje? En heeft die keuze dan geen invloed op de koers van het land, ook op de grote beslissingen? Veracht de dag der kleine dingen niet, zegt de profeet Zacharia. Hij bedoelde daarmee iets als: Gods werk krijgt ook vorm via kleine stapjes. Onze kleine keuzes helpen mee om Gods heerlijke schepping te bewaren. Ik kan God aanbidden op nieuwe zolen.